پیشگیری را جدی بگیریم؛ درمان کم‌بازده است

ارتقای سلامت، در برگیرنده سه فاکتور آموزش سلامت، حفاظت از سلامت و پیشگیری از بیماری است که بدون برنامه ریزی موزون، هماهنگ، همزمان و برابر برای هر یک از این سه فاکتور نمی‌توان به ارتقای سلامت مردم امیدی داشت.

با نگاهی به تاریخ پیشگیری، می‌توان دریافت که در طول تاریخ به این جنبه از سلامت توجه چندانی نشده است و بیشترین تاکید روی دارو‌های درمانی بوده است که این مسئله فقط مختص به تولید کنندگان دارو نبوده؛ بلکه در تقاضا‌های مردمی هم این مطلب به وضوح مشهود است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در واقع انسان‌ها بیش از آن که به نقش پیشگیری کننده دارو‌ها توجه داشته باشند، تنها به نقش درمانی آن توجه داشته اند و بیش از این که به پیشگیری روی آورند، در پی درمان بوده اند.

اشکالی که در پیشگیری وجود دارد آن است که هیچ گاه به آن، به عنوان راه حلی برای بسیاری از مشکل‌ها و موانع سلامت، نگاه نشده که این بی توجهی هم از سوی مردم و هم از سوی ارگان‌های مربوطه بوده و بیشترین توجه همیشه به دارو‌های شفابخش و درمان معطوف بوده است.

گودرزی، سرپرست دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش کشور گفت: یکی از ماموریت‌های دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش، آموزش ترویج فرهنگ تغذیه سالم در مدارس و همچنین دایر کردن پایگاه‌های تغذیه سالم در مدارس و نظارت بر آن ها است.

تقریبا در بیش از ۶۰ درصد مدارس کشور پایگاه تغذیه سالم داریم که با توجه به شرایط پاندمی کرونا تمامی پایگاه‌های تغذیه سالم تا اطلاع ثانوی تعطیل هستند؛ اما قبل از کرونا دستورالعمل‌هایی در خصوص مواد مجاز و غیر مجاز برای دانش آموزان مدارس هر ساله به روز رسانی و به تمام ادارات آموزش پرورش استان‌های کشور ارسال می‌شد. طبق آن دستورالعمل‌ها باید در بوفه‌های مدارس تغذیه مجاز که برای سلامت دانش آموز خطرآفرین نباشد، توزیع می‌شد.

او گفت: بیش از ۱۱۲ هزار مدرسه در سطح کشور داریم که از این تعداد تنها ۶ هزار مدرسه از مراقب سلامت برخوردارند و متاسفانه همه مدارس ما تحت نظارت پوشش مراقب سلامت نیستند. سعی شده برای جبران کمبود مراقبان سلامت، دوره‌های ضمن خدمت برای مدیران مدارس در خصوص ترویج تغذیه سالم برگزار کنیم.

رسیدن به یک نتیجه ایده آل و پیشگیری از بیماری‌های دیابت و فشار خون مستلزم همکاری همه ارگان‌ها و دستگاه‌ها است. خانواده، مدارس و جامعه باید با تصمیم متمرکز و همکاری همدیگر در این راستا قدم بردارند و مدرسه به تنهایی نمی‌تواند در پیشگیری از بیماری دانش آموزان تاثیرگذار باشد.

اگر والدین به عنوان مراقبان سلامت در مدارس شاهد هرگونه مواد خوراکی غیرمجاز در مدارس شدند، به اداره کل آموزش و پرورش استان خود و یا با دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش تماس بگیرند تا از مدارس خاطی بازدید‌های میدانی و اقدامات قانونی انجام بگیرد.

دکتر رضا غیاثوند، متخصص تغذیه درباره رفتار‌های تغذیه‌ای نامطلوب در کودکان سنین مدرسه گفت: برخی از کودکان سنین مدرسه از خوردن گوشت که به عنوان منبع مهم پروتئین با کیفیت خوب، آهن و روی است، امتناع می‌ورزند. توصیه می شود گوشت چرخ کرده در غذا‌ها به کار برده شود. مانند ماکارونی، کتلت، همبرگر، پیتزای گوشت و کباب.

متخصص تغذیه گفت: رژیم غذایی به خصوص کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها اگر بیش از نیاز روزانه دانش آموزان و کودکان مصرف شود، می‌تواند منجر به بیماری‌های دیابت، چاقی و فشارخون شود. همزمان با دادن کالری کمتر، باید کودک را به انجام فعالیت‌های فیزیکی تشویق کنیم. انجام بیشتر فعالیت‌های پر انرژی از خطر چاق شدن و ابتلای به بیماری‌ها در آینده جلوگیری می‌کند.

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی دانشگاه و كنكور

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: علمی پیشگیری و درمان مدارس دانش آموزان تغذیه سالم آموزش و پرورش تغذیه سالم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۷۴۹۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی با تغذیه مناسب

به گزارش ایسنا، فرشته فزونی نقش تغذیه را در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر از جمله بیماری‌های قلبی عروقی بسیار مهم عنوان کرد.

وی الگوی غذایی نامناسب از جمله مصرف زیاد قند، نمک و چربی‌ها، مصرف کم میوه، سبزی، حبوبات و مصرف بی‌رویه فست فودها و تحرک بدنی کم را مهمترین علل ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر از جمله بیماری‌های قلبی برشمرد.

رییس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت، افزود: توجه به نشانگرهای رنگی تغذیه‌ای محصولات غذایی برای انتخاب محصولات مناسب‌تر کمک می‌کند. بنابراین همه افراد هنگام خرید باید به برچسب محصولات غذایی که با سه رنگ سبز، نارنجی و یا قرمز مشخص شدند دقت کنند.

او با تاکید برانتخاب آگاهانه مواد غذایی، گفت: برچسب محصولات حاوی مقادیر زیاد قند، نمک، چربی، اسید چرب ترانس و انرژی با رنگ قرمز مشخص شدند که باید مصرف این مواد غذایی محدود شود. 

رییس گروه تغذیه معاونت بهداشت با اشاره به مصرف زیاد نمک در کشورو نقش آن به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار در پرفشاری خون و عوارض قلبی عروقی، گفت: طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار مصرف روزانه نمک در افراد زیر ۵۰ سال پنج گرم (یک قاشق چایخوری) و در افراد بالای ۵۰ سال و بیماران قلبی وعروقی و کودکان روزانه کمتر از ۳ گرم است.

به گفته وی این میزان نمک شامل نمک‌های پنهان در غذا مانند نان، پنیر، رب گوجه فرنگی و... نیز می‌شود که باید مورد توجه قرار گیرد.

فزونی خاطرنشان کرد: اگر مقدار نمک افزوده شده به غذا به تدریج کاهش یابد در مدت چند هفته ذائقه افراد به غذای کم نمک عادت می‌کند.

رییس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت به والدین توصیه کرد از غذاهای تهیه شده در منزل و تنقلات سالم شامل میوه، آجیل خام و بدون نمک، ساندویچ‌های خانگی به عنوان میان وعده کودکان و نوجوانان استفاده کنند و فرزندان خود را از کودکی به مصرف غذای کم نمک عادت دهند.

وی مصرف روزانه حداقل پنج واحد سبزی و میوه را یک فاکتور پیشگیری کننده از فشارخون بالا و بیماری‌های قلبی و عروقی عنوان کرد.

فزونی از سبزی‌ها و میوه‌های تازه، غلات کامل (پوست نگرفته )، حبوبات و مغزها به عنوان منابع  فیبر نام برد و تاکید کرد مصرف روزانه غذاهای حاوی فیبر درکاهش چربی و قند خون و تنظیم فشارخون نقش مهمی دارند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد.

بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی وی پیشنهاد کرد برای افزایش ارزش غذایی برنج آن را به صورت مخلوط با سبزی و حبوبات مصرف کنید.

رییس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت در ادامه سخنان خود به بیان راهکارهایی برای کاهش مصرف نمک، قند و غذاهای چرب به عنوان عوامل تاثیرگذار بر سلامت بدن به ویژه سلامت قلب و عروق پرداخت که به شرح زیر است: 

ـ سرسفره به غذا نمک نزنید و نمکدان را از سفره و میز غذا حذف کنید.

ـ به میوه‌ها و سبزی‌های خام ( گوجه سبز، خیار، گوجه فرنگی و ....) نمک نپاشید.

ـ مواد غذایی نمک سود و دودی شده، انواع شور و ترشی، دسرها، سس‌های سالاد آماده، سویا سس، زیتون و خردل و سوپ‌های آماده و تنقلات شور مانند چیپس سیب‌زمینی، چوب شور، چیپس ذرت، کراکر، آجیل، مغزهای شور از منابع عمده سدیم هستند، مصرف آنها را محدود کنید.

ـ برچسب‌های تغذیه‌ای را مطالعه کرده و غذاهایی را که مقدار سدیم کمتری دارند انتخاب کنید.

ـ از ادویه‌هایی استفاده کنید که در تهیه آنها از نمک استفاده نشده است.

ـ مصرف گوشت‌های فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس که حاوی نمک زیادی است را به حداقل برسانید.

ـ غذاهای کنسروی حاوی نمک زیادی هستند، مصرف آنها را کاهش دهید.

ـ به جای تنقلات شور به فرزندان خود، میوه و آجیل خام بدهید.

ـ به جای نمک از چاشنی‌هایی مانند سبزی‌های معطر تازه یا خشک مانند نعناع، مرزه، ترخون، ریحان و... یا سیر، لیموترش تازه و آب نارنج برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک استفاده کنید.

ـ نمک مصرفی را از نوع تصفیه شده یددار انتخاب کنید و به یاد داشته باشید که نمک تصفیه شده یددار نیز به اندازه سایر نمک‌ها موجب افزایش فشار خون می‌شود.

ـ مصرف غذاهای  پرچرب را کاهش دهید.

ـ به جای سرخ کردن غذا از روش‌های دیگر پخت مانند بخارپز ، آب پز و تنوری استفاده کنید.

ـ از حرارت دادن زیاد روغن و غوطه وری ماده غذایی در مقدار زیاد روغن خودداری کنید.

ـ پیش از پختن گوشت چربی‌های قابل رویت آن را جدا کنید.

ـ مصرف ماهی را در برنامه غذایی هفتگی بگنجانید.

ـ از مصرف لبنیات پرچرب، شیرینی خامه‌ای، روغن حیوانی، روغن نباتی جامد، فست فود پرهیز کنید.

_ مصرف چربی‌های اشباع و ترانس را کاهش دهید.

ـ برای کاهش دریافت اسید چرب ترانس (اسید های چرب مضری که به دلیل جامد بودن در دمای محیط و بدن خطراتی چون گرفتگی رگ‌ها و امراض قلبی را ایجاد می کند) از مصرف روغن نباتی جامد، غذاهای سرخ کرده و فست فود اجتناب کنید.

ـ از روغن‌های غیراشباع مانند کانولا، زیتون و کنجد و ... به میزان مناسب و نه خیلی زیاد استفاده کنید.

* چند پیشنهاد برای کاهش مصرف مواد قندی 

ـ مصرف بیش از حد مواد قندی باعث بالا رفتن فشار خون و چربی خون می‌شود بنابراین به جای انواع شیرینی از میوه‌های با طعم شیرین ( خرما و انواع میوه‌های خشک ) به میزان کم استفاده کنید.

ـ در مصرف کشمش و خرما هم اگر زیاده‌روی شود منجر به افزایش کالری دریافتی و چاقی می‌شود.

ـ آب بهترین نوشیدنی برای تامین مایعات است.

ـ مصرف نوشیدنی‌های شیرین را کاهش دهید.

ـ چای و قهوه را بدون اضافه کردن قند و شکر مصرف کنید.